Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Cano
Arundo donax
Poaceae Graminaceae
Autre noum : Canié.
Noms en français : Canne de Provence, Roseau à quenouilles.
Descripcioun :La cano que ié dison "de Prouvènço" es uno plano bèn couneigudo emé si grando e gròssi tijo lignouso d'enviroun 3,5 cm de diamètre, si long rizoumo espès e si fueio verdalo de 2 à 5 cm de larg.
Usanço :La cano que nous vèn dóu cèntre de l'Asìo, fuguè proun plantado pèr proutegi li culturo dóu mistral. Nòstis àvi se n'en servien pèr gaubeja mant'uno besougno : pèr eisèmple pèr apara li det dóu tai dóu voulame (li dedau) o enca pèr acroucha lou calèu (la moco). Lou rizoumo èi manjadis (li fueio peréu, mai soun proun amaro) cue (rousti o bouli) o adouba en farino pièi mesclado à d'autro. Emai èro pas gaire emplegado coume planto vertuouso, aro d'ùni prouprieta soun estado troubado coume dins la dessensibilisacioun pèr l'alergìo.
Port : Aubret
Taio : 2 à 6 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Arundo
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 30 à 60 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Setèmbre à óutobre
Liò : Ribiero
- Ermas
- Baragno
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo-Cèntre
Ref. sc. : Arundo donax L., 1753